 |
|---|
ŻYCIE BEZ PLASTIKU -
CZY JEST MOŻLIWE?
Tworzywa sztuczne są w naszym życiu wszechobecne. Służą do produkcji wielu nowoczesnych produktów takich jak komputery czy smartfony, ale również wykorzystywane są do wyrobów użytku codziennego, na przykład: opakowania żywności, środków chemicznych czy nawet przyborów kuchennych. Wyparły z powszechnego użytku wiele tradycyjnych materiałów. Oferują wiele udoskonaleń: są lżejsze i pojemniejsze a w konsekwencji, o wiele tańsze. Zapewniają poprawę jakości życia oraz komfort i bezpieczeństwo, przyczyniając się jednocześnie do ochrony zasobów naturalnych i środowiska dla przyszłych pokoleń. Poddawane recyklingowi, przyczyniają się do oszczędzania energii, zmniejszania emisji CO2 oraz oszczędzania zasobów.
Wszystkie odpady tworzyw sztucznych mają bardzo dużą wartość energetyczną i odzysk tej energii to konkretne ilości zaoszczędzonego surowca energetycznego. Z odpadu odzyskanego w recyklingu powstać może nowy pełnowartościowy produkt. Ponownie wykorzystywane są przede wszystkim do produkcji ubrań, obuwia, toreb, akcesoriów, mebli, wzornictwa, produktów z sektora budownictwa, motoryzacji, rolnictwa czy do zabudowywania otwartej przestrzeni ( np. budowy placu zabaw). Obecnie około jedna trzecia wszystkich krajów osiągnęła wskaźniki recyklingu i odzysku odpadów tworzyw powyżej 80%, jednak wciąż poziomy odzysku w wielu krajach są o wiele mniejsze.[1]
Prawdziwe wyzwanie stanowi zaśmiecanie środowiska morskiego. Na Pacyfiku zaobserwowane zostało zjawisko "Wielkiego Pacyficznego Płatu Śmieci", który rozciąga się na długość 500 mil morskich. Pływa w nim około 100 mln ton plastiku. Już teraz zajmuje on powierzchnię dwa razy większą niż Stany Zjednoczone. Według Programu Narodów Zjednoczonych do spraw Ochrony Środowiska (UNEP) co roku przez plastikowe śmieci ginie ponad milion ptaków morskich oraz ponad 100 tys. morskich ssaków. W ich żołądkach znajdowane są strzykawki, zapalniczki i szczoteczki do zębów. Płat, jest wynikiem nieprawidłowej gospodarki odpadami na lądzie i morzach, niedostosowanej infrastruktury oraz przede wszystkim niewłaściwego zachowania ludzi. Według prognoz, w 2050 roku w morzach będzie pływało więcej butelek plastikowych niż ryb.
W Europie powstała specjalna inicjatywa przemysłu tworzyw sztucznych „Odwrót od składowania odpadów tworzyw sztucznych na wysypiskach 2020”. Branża tworzyw sztucznych wspiera wszelkie rozwiązania, będące alternatywą do odpadów. Co roku na europejskie składowiska trafia 10 mln ton odpadów tworzyw sztucznych. Materiały te mogłyby być surowcem do recyklingu lub odzysku energii. Zaniechanie składowania odpadów tworzyw sztucznych na wysypiskach, pozwoli uchronić także środowisko morskie. 80 % odpadów w środowisku morskim pochodzi z lądu. [2]
Największe wyzwanie stanowi lekceważenie problemu przez ludzi. Plastik coraz częściej utożsamiany jest z brakiem kultury. Wybieramy plastikowe przybory w celu ułatwienia sobie życia, a wielki wysiłek stanowi dla nas wyrzucenie zużytych opakowań do śmietnika. Sami od innych oczekujemy czystości i schludności, więc dlaczego nie wymagamy tego od siebie?
Idealny przykładem pokazania, że życie bez plastiku jest możliwe jest rodzina z Austrii, która podjęła miesięczne wyzwanie w eliminowaniu produktów wykonanych z tworzyw sztucznych ze swojego życia. Rodzina żyje bez tworzywowych opakowań, zęby myje cukrem brzozowym, z Niemiec sprowadzają drewniane szczoteczki do zębów, a ekologiczny płyn do mycia służy im jako szampon, mydło, a także środek do czyszczenia. Dzieci pozbyły się plastikowych zabawek z domu. Jest to nie tylko sposób na oszczędzanie zasobów naturalnych, ale również pieniędzy. Doświadczenie pozwoliło na zmianę konsumpcyjnego stylu życia i skupienie się na wartościach rodzinnych. Miesięczny eksperyment przerodził się w nawyk.
Istnieje wiele sposobów na ograniczanie plastiku z naszego życia:
1. Na zakupy zabieraj własną torbę, nie kupuj tych jednorazowych. Statystycznie każdy z nas używa plastikowej torby przynajmniej raz dziennie, przez zaledwie ok. pół godziny, potem wyrzuca do kosza. Choć nadaje się do recyklingu, to tylko 20% z kilkuset miliardów produkowanych rocznie torebek zostaje przetworzonych.
2. Do kawiarni zawsze zabieraj swój kubek. Pokryty cienką warstwą folii papier, bardzo trudno jest ponownie przetworzyć.
3. Zabieraj własny pojemnik na jedzenie.
4. Nie pij wody butelkowanej, noś własną butelkę, najlepiej z filtrem, byś zawsze i wszędzie miał dostęp do wody.
5. Nie używaj ponownie butelek typu PET, gdyż grozi to przedostawaniem się do wody szkodliwych substancji.
6. Zrezygnuj z plastikowych naczyń i butelek. Wszystkie jednorazowe naczynia powinny być wytworzone z naturalnych, nadających się do kompostowania materiałów. Już dziś istnieje alternatywa dla plastikowych jednorazówek - jadalne talerze z otrąb pszennych.
7. Nie jedz fast foodów. Nie zdrowe jest nie tylko jedzenie jakie oferują tego typu restauracje, a same opakowania. Pudełka do burgerów czy nawet arkusze papieru do owijania kanapek zawierają szkodliwe związki (PFAS), które przedostają się do pożywienia. Rezygnując z nich dbasz nie tylko o środowisko ale i o własne zdrowie.
8. Nie kupuj jedzenia w plastiku. W 2015 roku na świecie zużyte zostało 49 mln ton tworzyw sztucznych z czego 39,9% to opakowania.[1] Jedzenie nie zapakowane w niepotrzebne opakowania, jest nie tylko zdrowsze, ale i świeższe. Kupuj tylko tam, gdzie płacisz za to co kupujesz, a nie za dodatkowe kilogramy plastiku. Plastikowe opakowania po pomidorach czy owocach oddawaj na rynek do ponownego użycia.
9. Najzdrowszym sposobem na przechowywanie resztek jedzenia są słoiki, nie używaj foli spożywczej. Alternatywną opcją jest przechowywanie produktów spożywczych w papierze do pieczenia bądź zamrażanie ich.
10. Kupuj lody sprzedawane na gałki zamiast te w litrowych plastikowych opakowaniach, które i tak zalegną w twojej lodówce.
11. Wybieraj w sklepie tylko te wina z naturalnym korkiem.
12.Używaj naturalnych środków do sprzątania. W Internecie istnieje wiele przepisów na domowe środki do sprzątania, np. wodą z octem, czy sodą oczyszczoną.
13. Zamiast proszku do prania używaj naturalne orzechy.
14. Używaj mydła w kostce.
15. Używaj jak najmniej plastikowych past i szczoteczek do zębów. Najlepszym sposobem są bardzo dzisiaj popularne, bambusowe szczoteczki. A pastę do zębów przygotować możemy sami w domu.
16. Naprawiaj zepsute urządzenia zamiast kupować nowe. A jeżeli musisz, to kupuj używane (np. komputer).
17. Kompostuj resztki jedzenia.
18. Kupuj w second – handach. Przebieraj stare ubrania i buty na nowe, bądź wybieraj te zrobione z naturalnych materiałów.
19. Ale przede wszystkim bądź przykładem dla innych. Chwal się używaniem wielorazówek. Kupuj w lokalnych sklepach. Pokaż innym, że można żyć inaczej. Dbaj o siebie i o środowisko w którym żyjesz, wybieraj produkty wielorazowego użytku
źródło: http://www.seguimosinformando.com/sandra-krautwaschl-y-su-familia-libre-de-plastico-2014-10-29/
Adrianna Dobroszek
[1] GUS, file:///C:/Users/guest/Downloads/ochrona_srodowiska_2016.pdf
[3] file:///C:/Users/Ada/Downloads/Tworzywa_Fakty_2016_%20(1).pdf
