top of page

ŻYCIE BEZ PLASTIKU -

CZY JEST MOŻLIWE?

​

Tworzywa sztuczne sÄ… w naszym życiu wszechobecne. SÅ‚użą do produkcji wielu nowoczesnych produktów takich jak komputery czy smartfony, ale również wykorzystywane sÄ… do wyrobów użytku codziennego, na przykÅ‚ad: opakowania żywnoÅ›ci, Å›rodków chemicznych czy nawet przyborów kuchennych. WyparÅ‚y z powszechnego użytku wiele tradycyjnych materiaÅ‚ów. OferujÄ… wiele udoskonaleÅ„: sÄ… lżejsze i pojemniejsze a w konsekwencji, o wiele taÅ„sze. ZapewniajÄ… poprawÄ™ jakoÅ›ci życia oraz komfort i bezpieczeÅ„stwo, przyczyniajÄ…c siÄ™ jednoczeÅ›nie do ochrony zasobów naturalnych i Å›rodowiska dla przyszÅ‚ych pokoleÅ„. Poddawane recyklingowi, przyczyniajÄ… siÄ™ do oszczÄ™dzania energii, zmniejszania emisji CO2 oraz oszczÄ™dzania zasobów.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

 

 

Wszystkie odpady tworzyw sztucznych majÄ… bardzo dużą wartość energetycznÄ… i odzysk tej energii to konkretne iloÅ›ci zaoszczÄ™dzonego surowca energetycznego. Z odpadu odzyskanego w recyklingu powstać może nowy peÅ‚nowartoÅ›ciowy produkt. Ponownie wykorzystywane sÄ… przede wszystkim do produkcji ubraÅ„, obuwia, toreb, akcesoriów, mebli, wzornictwa, produktów z sektora budownictwa, motoryzacji, rolnictwa czy do zabudowywania otwartej przestrzeni ( np. budowy placu zabaw). Obecnie okoÅ‚o jedna trzecia wszystkich krajów osiÄ…gnęła wskaźniki recyklingu i odzysku odpadów tworzyw powyżej 80%, jednak wciąż poziomy odzysku w wielu krajach sÄ… o wiele mniejsze.[1]

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Prawdziwe wyzwanie stanowi zaÅ›miecanie Å›rodowiska morskiego. Na Pacyfiku zaobserwowane zostaÅ‚o zjawisko "Wielkiego Pacyficznego PÅ‚atu Åšmieci", który rozciÄ…ga siÄ™ na dÅ‚ugość 500 mil morskich. PÅ‚ywa w nim okoÅ‚o 100 mln ton plastiku. Już teraz zajmuje on powierzchniÄ™ dwa razy wiÄ™kszÄ… niż Stany Zjednoczone. WedÅ‚ug Programu Narodów Zjednoczonych do spraw Ochrony Åšrodowiska (UNEP) co roku przez plastikowe Å›mieci ginie ponad milion ptaków morskich oraz ponad 100 tys. morskich ssaków. W ich żoÅ‚Ä…dkach znajdowane sÄ… strzykawki, zapalniczki i szczoteczki do zÄ™bów. PÅ‚at, jest wynikiem nieprawidÅ‚owej gospodarki odpadami na lÄ…dzie i morzach, niedostosowanej infrastruktury oraz przede wszystkim niewÅ‚aÅ›ciwego zachowania ludzi. WedÅ‚ug prognoz, w 2050 roku w morzach bÄ™dzie pÅ‚ywaÅ‚o wiÄ™cej butelek plastikowych niż ryb. 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

W Europie powstaÅ‚a specjalna inicjatywa przemysÅ‚u tworzyw sztucznych „Odwrót od skÅ‚adowania odpadów tworzyw sztucznych na wysypiskach 2020”. Branża tworzyw sztucznych wspiera wszelkie rozwiÄ…zania, bÄ™dÄ…ce alternatywÄ… do odpadów. Co roku na europejskie skÅ‚adowiska trafia 10 mln ton odpadów tworzyw sztucznych. MateriaÅ‚y te mogÅ‚yby być surowcem do recyklingu lub odzysku energii. Zaniechanie skÅ‚adowania odpadów tworzyw sztucznych na wysypiskach, pozwoli uchronić także Å›rodowisko morskie. 80 % odpadów w Å›rodowisku morskim pochodzi z lÄ…du. [2]

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

 

 

 

 

 

Największe wyzwanie stanowi lekceważenie problemu przez ludzi. Plastik coraz częściej utożsamiany jest z brakiem kultury. Wybieramy plastikowe przybory w celu ułatwienia sobie życia, a wielki wysiłek stanowi dla nas wyrzucenie zużytych opakowań do śmietnika. Sami od innych oczekujemy czystości i schludności, więc dlaczego nie wymagamy tego od siebie?

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

Idealny przykÅ‚adem pokazania, że życie bez plastiku jest możliwe jest rodzina z Austrii, która podjęła miesiÄ™czne wyzwanie w eliminowaniu produktów wykonanych z tworzyw sztucznych ze swojego życia. Rodzina żyje bez tworzywowych opakowaÅ„, zÄ™by myje cukrem brzozowym, z Niemiec sprowadzajÄ… drewniane szczoteczki do zÄ™bów, a ekologiczny pÅ‚yn do mycia sÅ‚uży im jako szampon, mydÅ‚o, a także Å›rodek do czyszczenia. Dzieci pozbyÅ‚y siÄ™ plastikowych zabawek z domu. Jest to nie tylko sposób na oszczÄ™dzanie zasobów naturalnych, ale również pieniÄ™dzy. DoÅ›wiadczenie pozwoliÅ‚o na zmianÄ™ konsumpcyjnego stylu życia i skupienie siÄ™ na wartoÅ›ciach rodzinnych. MiesiÄ™czny eksperyment przerodziÅ‚ siÄ™ w nawyk. 

Istnieje wiele sposobów na ograniczanie plastiku z naszego życia:

1. Na zakupy zabieraj wÅ‚asnÄ… torbÄ™, nie kupuj tych jednorazowych. Statystycznie każdy z nas używa plastikowej torby przynajmniej raz dziennie, przez zaledwie ok. póÅ‚ godziny, potem wyrzuca do kosza. Choć nadaje siÄ™ do recyklingu, to tylko 20% z kilkuset miliardów produkowanych rocznie torebek zostaje przetworzonych.

​​

2. Do kawiarni zawsze zabieraj swój kubek. Pokryty cienkÄ… warstwÄ… folii papier, bardzo trudno jest ponownie przetworzyć.

​​

3. Zabieraj własny pojemnik na jedzenie.​

​

4. Nie pij wody butelkowanej, noś własną butelkę, najlepiej z filtrem, byś zawsze i wszędzie miał dostęp do wody.

​​

5. Nie używaj ponownie butelek typu PET, gdyż grozi to przedostawaniem siÄ™ do wody szkodliwych substancji. 

​​

6. Zrezygnuj z plastikowych naczyÅ„ i butelek. Wszystkie jednorazowe naczynia powinny być wytworzone z naturalnych, nadajÄ…cych siÄ™ do kompostowania materiaÅ‚ów. Już dziÅ› istnieje alternatywa dla plastikowych jednorazówek - jadalne talerze z otrÄ…b pszennych.

​​

7. Nie jedz fast foodów. Nie zdrowe jest nie tylko jedzenie jakie oferujÄ… tego typu restauracje, a same opakowania. PudeÅ‚ka do burgerów czy nawet arkusze papieru do owijania kanapek zawierajÄ… szkodliwe zwiÄ…zki (PFAS), które przedostajÄ… siÄ™ do pożywienia. RezygnujÄ…c z nich dbasz nie tylko o Å›rodowisko ale i o wÅ‚asne zdrowie.

​​

8. Nie kupuj jedzenia w plastiku. W 2015 roku na świecie zużyte zostało 49 mln ton tworzyw sztucznych z czego 39,9% to opakowania.[1] Jedzenie nie zapakowane w niepotrzebne opakowania, jest nie tylko zdrowsze, ale i świeższe. Kupuj tylko tam, gdzie płacisz za to co kupujesz, a nie za dodatkowe kilogramy plastiku. Plastikowe opakowania po pomidorach czy owocach oddawaj na rynek do ponownego użycia.

​​

9. Najzdrowszym sposobem na przechowywanie resztek jedzenia sÄ… sÅ‚oiki, nie używaj foli spożywczej. AlternatywnÄ… opcjÄ… jest przechowywanie produktów spożywczych w papierze do pieczenia bÄ…dź zamrażanie ich.

​​

10. Kupuj lody sprzedawane na gaÅ‚ki zamiast te w litrowych plastikowych opakowaniach, które i tak zalegnÄ… w twojej lodówce.

​​

11. Wybieraj w sklepie tylko te wina z naturalnym korkiem.

​​

12.Używaj naturalnych Å›rodków do sprzÄ…tania. W Internecie istnieje wiele przepisów na domowe Å›rodki do sprzÄ…tania, np. wodÄ… z octem, czy sodÄ… oczyszczonÄ….

​​

13. Zamiast proszku do prania używaj naturalne orzechy.

​​

14. Używaj mydła w kostce.

​

​15. Używaj jak najmniej plastikowych past i szczoteczek do zÄ™bów. Najlepszym sposobem sÄ… bardzo dzisiaj popularne, bambusowe szczoteczki. A pastÄ™ do zÄ™bów przygotować możemy sami w domu.

​​

16. Naprawiaj zepsute urządzenia zamiast kupować nowe. A jeżeli musisz, to kupuj używane (np. komputer).

​​

17. Kompostuj resztki jedzenia.

​

​18. Kupuj w second – handach. Przebieraj stare ubrania i buty na nowe, bÄ…dź wybieraj te zrobione z naturalnych materiaÅ‚ów.

​​

19. Ale przede wszystkim bÄ…dź przykÅ‚adem dla innych. Chwal siÄ™ używaniem wielorazówek. Kupuj w lokalnych sklepach. Pokaż innym, że można żyć inaczej. Dbaj o siebie i o Å›rodowisko w którym żyjesz, wybieraj produkty wielorazowego użytku

​

Adrianna Dobroszek

[1] GUS, file:///C:/Users/guest/Downloads/ochrona_srodowiska_2016.pdf

[2] http://www.plasticseurope.pl/centrum-informacji/centrum-prasowe/informacje-prasowe-2013/brana-tworzyw-sztucznych-ws-zielonej-ksigi.aspx

[3] file:///C:/Users/Ada/Downloads/Tworzywa_Fakty_2016_%20(1).pdf

bottom of page